Wat is liefde?
Liefde, de drang naar emotionele hechting aan enkele onvervangbare anderen, is nodig voor onze lichamelijke en geestelijke gezondheid.
Volgens de “attachmenttheorie” van Bowlby vormt de kwaliteit van de band met geliefden en emotionele deprivatie op jonge leeftijd de sleutel van de ontwikkeling van de persoonlijkheid en van de manier waarop iemand gewoonlijk verbinding maakt met anderen. Liefdevolle verbondenheid is volgens Bowlby even belangrijk als stoffelijk voedsel. Uit diverse vervolgonderzoeken blijkt dat een gevoel van veilige verbinding tussen liefhebbende partners de sleutel is tot een liefdevolle relatie en een diepe bron van kracht voor de afzonderlijke deelnemers aan zo’n relatie.
Verbondenheid met een liefdevolle partner kan letterlijk een buffer vormen tegen shock, stress en pijn.
Liefde is een fundamentele en primaire levensbehoefte, net als zuurstof en water …
Wat is het probleem?
Hij controleert mij te veel … Onze karakters verschillen te veel … Ze wil geen seks meer … Woede, kritiek, eisen. Maar, de meeste ruzies zijn in feite een vorm van protest tegen het verlies van emotionele verbondenheid.
Eigenlijk vragen de partners elkaar: Tel ik nog voor je? Waardeer je me? Heb je me nodig?
Oerpaniek
We ervaren allemaal een vorm van angst als we een meningsverschil of een botsing hebben met onze partner. Voor degenen onder ons met een sterke band is dat een tijdelijk dipje. Maar voor diegenen met minder hechte of beschadigde bindingen kan die angst allesoverheersend worden. Dan worden we meegesleurd door een “oerpaniek”. Dan doen we meestal of het een of het ander: ofwel we gaan eisen stellen en klampen ons vast aan onze partner in een poging om hem of haar troost en geruststelling te ontfutselen, of we trekken ons terug en maken ons los in een poging om onszelf te sussen en te beschermen. Wat we in feite zeggen met die reacties is:
“Geef me je aandacht; blijf bij me; ik heb je nodig …”
Of: “Ik laat me door jou niet kwetsen. Ik wil bijkomen en de zaken onder controle houden”.
Negatieve interacties en duivelse dialogen zijn dwingende patronen die zich voortdurend herhalen. Als veilige verbondenheid verloren lijkt te gaan roept dat bij de partner een vecht- of –vluchtreactie op.
Ze maken de ander verwijten en worden agressief, alleen om een reactie uit te lokken, wat voor een dan ook.
Of ze klappen dicht en doen of het hun niet kan schelen.
Beide reacties komen voort uit doodsangst; de partners gaan er alleen op verschillende manieren mee om. Als ze eenmaal verzeild zijn in die vicieuze cirkel van verwijten en afstandelijkheid, worden ze in al hun angsten bevestigd en wordt hun gevoel van isolement alleen maar versterkt.
De meeste verwijten in die dialogen zijn eigenlijk een wanhopige roep om hechting, een protest tegen verlies van verbondenheid. Zo’n protest kan alleen worden weggenomen als de geliefde emotioneel dichterbij komt en de ander vasthoudt en geruststelt. Niets anders helpt. En als dat herstel van verbondenheid niet tot stand komt, gaat de strijd door.
T.O.B.
De basis van EFT bestaat uit 7 gesprekken die een speciale vorm van emotionele ontvankelijkheid willen bevorderen.
Die emotionele ontvankelijkheid heeft 3 hoofdbestanddelen:
-
Toegankelijkheid: Kan ik je bereiken? Dat betekent je open blijven stellen voor je partner.
-
Ontvankelijkheid: Kan ik er op vertrouwen dat je je emotioneel voor me openstelt?
-
Betrokkenheid: Weet ik dat je me in mijn waarde laat en dicht bij me blijft?
In het 1e gesprek “De duivelse dialogen leren herkennen”: het patroon leren herkennen van elkaar de schuld geven, beschuldigen en verdedigen i.p.v. zeggen dat je je in de steek gelaten voelt …
In het 2e gesprek “De pijnplekken vinden” leren de partners verder kijken dan de eerste reacties zoals de woede van de een en de afstandelijkheid van de ander. I.p.v. de boosheid te benoemen de teleurstelling benoemen, de hunkering naar … -> Beter naar elkaar luisteren en op een dieper emotioneel niveau een verbinding maken.
In het 3e gesprek “Op een crisis terugkijken” – Hoe raakte het stel in zo’n spiraal van eisen en afstand houden. Patronen herkennen en accepteren.
De eerste 3 gesprekken dienen om spanningen in een relatie te de-escaleren en het stel voor te bereiden op de volgende gesprekken die de band smeden en verstevigen.
Het 4e gesprek “Houd me vast” is in staat relaties te transformeren. Dit is het gesprek dat partners ertoe beweegt meer emotioneel toegankelijk te worden, emotioneel ontvankelijk en innig bij elkaar betrokken. “Houd me vast” is een moeilijk te voeren gesprek, maar het geeft een topervaring. De emotionele band die hierin wordt gesmeed is iets wat veel paren nog nooit hebben meegemaakt. Als dit gesprek zich ontvouwt gaan de partners zichzelf en hun geliefde anders zien: ze ervaren nieuwe emoties en reageren anders.
De afsluitende 3 gesprekken: “Kwetsuren vergeven”, “De band versterken via seks en aanraking” en “Je liefde levend houden” bouwen allemaal voort op het fundament van de intieme band die in dit 4e gesprek wordt gecreëerd.
Contra-indicaties
De therapie is niet bedoeld voor paren die heel ernstige conflicten hebben of die al voelen dat er geen liefde meer is.
Ook als er sprake is van een buitenechtelijke relatie die nog bestaat, verslavingsproblematiek, of fysiek of psychisch geweld is deze therapie niet geschikt.
Peter van Straaten
Welke therapie?
Voor welke therapievorm uiteindelijk gekozen zal worden hangt grotendeels af van de ernst van de problematiek. In de regel wordt gebruik gemaakt van alle bovengenoemde therapievormen.
De EFT relatietherapie kan na de intakegesprekken o.h.a. in 7 gesprekken afgerond worden.